Ενώ οι Κινέζοι θεραπεύουν την υπογονιμότητα εδώ και χιλιάδες χρόνια, στη Δύση μόλις στις αρχές του 1990 o Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) ανακοίνωσε ότι ο βελονισμός είναι αποτελεσματικός στη θεραπεία της υπογονιμότητας. Αυτή η ανακοίνωση ήταν αρκετή για να πυροδοτήσει το ενδιαφέρον της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας ώστε να διερευνήσει την εγκυρότητα αυτής της ανακοίνωσης. Μέχρι αυτή τη στιγμή οι επιστημονικές μελέτες αποδεικνύουν ότι ο βελονισμός έχει τις εξής δράσεις που μπορούν να μετρηθούν:
- Εξισορρόπηση των ορμονών
- Μείωση της απόκρισης του συμπαθητικού νευρικού συστήματος.
- Αύξηση της αιματικής ροής στα αναπαραγωγικά όργανα
- Βελτίωση της εμφύτευσης και του ρυθμού των γεννήσεων
Οι νευροενδοκρινικοί μηχανισμοί δράσης του βελονισμού μέσω των οποίου επιτυγχάνονται τα παραπάνω είναι:
- Ρύθμιση της λειτουργίας του άξονα υποθάλαμος – υπόφυση – ωοθήκες μέσω της απελευθέρωσης β-ενδορφίνης. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το φυσιολογικό ρυθμό έκκρισης GnRH με συνέπεια τη φυσιολογική παραγωγή γοναδοτροπινών FSH LH. Αυτό οδηγεί σε φυσιολογική ωορρηξία και βελτίωση της αναπαραγωγικής λειτουργίας.
- Ρύθμιση της λειτουργίας του αυτόνομου νευρικού συστήματος. Ο βελονισμός αποδεδειγμένα μειώνει τον τόνο του συμπαθητικού νευρικού συστήματος, με αποτέλεσμα τη μείωση της αντίστασης των μητριαίων αγγείων. Αυτό συνεπάγεται καλύτερη αιμάτωση της μήτρας και βελτίωση της μορφολογίας και του πάχους του ενδομητρίου.
- Μείωση του stress. Είναι πολύ καλά τεκμηριωμένο ότι η υπογονιμότητα προκαλεί stress και ότι το stress συμβάλλει στην υπογονιμότητα. Ο βελονισμός με την απελευθέρωση των ενδογενών οπιοειδών σεροτονίνης, ντοπαμίνης καθώς και με την καταστολή του συμπαθητικού και την επικράτηση του παρασυμπαθητικού, προκαλεί μείωση της παραγωγής κορτιζόλης με ευεργετικά αποτελέσματα στο άγχος και την κατάθλιψη.
Ενδεικτικό θεραπευτικό πρωτόκολλο βελονισμού συμπληρωματικά με τις μεθόδους τεχνητής γονιμοποίησης και αναπαραγωγής
Η θεραπεία περιλαμβάνει τρεις φάσεις:
- Πριν από την IVF: Συνιστάται εβδομαδιαία εφαρμογή βελονισμού πριν την έναρξη της φαρμακευτικής αγωγής. Ιδανικά η προετοιμασία είναι καλό να διαρκέσει περίπου τρεις μήνες. Αυτό θα αμβλύνει τις ανεπιθύμητες ενέργειες των φαρμάκων, θα αυξήσει την απόκριση του οργανισμού στον ορμονικό ερεθισμό και θα βελτιώσει την υγεία των αναπαραγωγικών οργάνων.
- Κατά τη διάρκεια της IVF: Συνεχίζεται η εβδομαδιαία εφαρμογή βελονισμού, ενώ επιπρόσθετα εφαρμόζεται βελονισμός αμέσως πριν και αμέσως μετά την εμβρυομεταφορά. Με αυτόν τον τρόπο θα αυξηθεί η ροή του αίματος στη μήτρα και τις ωοθήκες, θα μειωθεί το στρες και θα χαλαρώσει η μήτρα διευκολύνοντας την εμφύτευση.
- Μετά από την IVF: Η εβδομαδιαία εφαρμογή βελονισμού συνεχίζεται για τρεις μήνες μετά την επίτευξη της εγκυμοσύνης για να αποφευχθούν τυχόν αποβολές και έκτοπες κυήσεις, ειδικά όταν υπάρχει προηγούμενο ιστορικό τέτοιων καταστάσεων.
Το παραπάνω θεραπευτικό πρωτόκολλο τροποποιείται και εξατομικεύεται ανάλογα με την κάθε περίπτωση και προσαρμόζεται στις διάφορες μεθόδους γονιμοποίησης.
Τα τελευταία χρόνια πολλά ζευγάρια με προβλήματα γονιμότητας στρέφονται στο βελονισμό για να βρουν λύση στο πρόβλημα τους. Επίσης, ολοένα και περισσότεροι επιστήμονες ειδικοί στα θέματα υπογονιμότητας προτείνουν το βελονισμό στους ασθενείς τους, δεδομένου ότι ο βελονισμός δεν τοξικός, δεν έχει παρενέργειες, δεν αλληλεπιδρά με τα φάρμακα και αποτελεί μία εναλλακτική θεραπεία στις περιπτώσεις γυναικών που δεν έχουν ανοχή στη θεραπεία και αρνούνται ή έχουν αντένδειξη για τη λήψη φαρμάκων. Πολλά κέντρα γονιμότητας στο εξωτερικό διαθέτουν και τμήμα βελονισμού που εφαρμόζεται από εκπαιδευμένους γιατρούς.
Χριστίνα Κόρακα
Συνεργάτης Βιοδημιουργίας
